เปิดให้ทดลองใช้งานเว็บไซต์หลัก (เวอร์ชั่นใหม่)Go

   วันพฤหัสบดีที่   28   มีนาคม   พ.ศ. 2567

หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

โดย อาจารย์ ดร. ศุทธิดา ชวนวัน
อาจารย์ประจำหลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

หลักสูตรสาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม เป็นหลักสูตรที่ได้รวบรวมความรู้ เป็นเสมือนแหล่ง ข้อมูลด้านประชากร ซึ่งเรามีความเชี่ยวชาญทางด้านตัวเลข สามารถผลิตนักวิจัยที่มีคุณภาพให้กับสังคม อีกด้านหนึ่งคืองานวิจัยของนักศึกษา เป็นงานวิจัยที่เน้นตระหนักถึงปัญหาในสังคม และเรื่องของการกำหนดนโยบายต่างๆ ในอนาคต แน่นอนงานวิจัยที่ได้จะเป็นประโยชน์กับหน่วยงานทั้งภาครัฐและภาคเอกชน

ความสำคัญและความเป็นมาของหลักสูตร

หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๒๑ พร้อมกับสถาบันวิจัยประชากรและสังคม ในช่วงแรกของหลักสูตร เราเรียกว่าโครงการบัณฑิตศึกษา ซึ่งมีเพียงหลักสูตรเดียวในขณะนั้น โดยมี ศาสตราจารย์เกียรติคุณ ดร.อภิชาติ จำรัสฤทธิรงค์ เป็นหัวหน้าโครงการฯ เนื่องจากเมื่อ ๕๐ ปีก่อน อัตราการเพิ่มของประชากรค่อนข้างสูง อัตราการตายลดลง และเมื่อมีแนวคิดที่ต้องการลดอัตราการเพิ่มของประชากร จึงเกิดการประชุมด้านประชากรขึ้น เพื่อที่จะหาข้อสรุปในการดำเนินการ หรือมีนโยบายอย่างไรบ้างในการลดอัตราการเพิ่มประชากรได้ ในครั้งนั้น มีนักประชากรศาสตร์ ที่มีชื่อทั้งในประเทศและต่างประเทศได้พูดคุย ถกอภิปรายกัน สรุปให้จัดตั้งศูนย์วิจัยในเรื่องดังกล่าว ขึ้น จึงเป็นที่มาและเริ่มต้นในการจัดตั้ง "ศูนย์วิจัยประชากรและสังคม" ซึ่งขณะนั้นขึ้นอยู่กับคณะสาธารณสุขศาสตร์ จากนั้น ศูนย์วิจัยฯ ได้รับการอนุมัติให้เป็น สถาบันวิจัยประชากรและสังคม ในปี พ.ศ.๒๕๑๔ โดยมีสถานสภาพเทียบเท่าคณะใน ม.มหิดล ตอนนี้สถาบันเปิดหลักสูตรนี้ ได้ประมาณ ๓๐ ปี ค


ความแตกต่าง และความโดดเด่นของหลักสูตร

หลักสูตรสาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม เป็นหลักสูตรที่ได้รวบรวมความรู้ เป็นเสมือนแหล่ง ข้อมูลด้านประชากร ซึ่งเรามีความเชี่ยวชาญทางด้านตัวเลข สามารถผลิตนักวิจัยที่มีคุณภาพให้กับสังคม อีกด้านหนึ่งคืองานวิจัยของนักศึกษา เป็นงานวิจัยที่เน้นตระหนักถึงปัญหาในสังคม และเรื่องของการกำหนดนโยบายต่างๆ ในอนาคต แน่นอนงานวิจัยที่ได้จะเป็นประโยชน์กับหน่วยงานภาครัฐภาคเอกชน ที่จะนำไปปรับใช้กับสังคมได้อย่างมีประสิทธิภาพ ในด้านการรียนการสอน นอกจากนักศึกษาจะได้เรียนในห้อง เรียนแล้ว ยังมีโอกาสได้ไปเรียนนอกสถานที่ หลักสูตรเรา คือ "วิจัยประชากรและสังคม" นักศึกษาจะได้ลงพื้นที่จริง ศึกษาจริง อีกอย่างหนึ่งคือวิชาเรียน เราเน้นตัวเลขเป็นหลัก นักศึกษาจบไปจะต้องมีความรู้ด้านสถิติเชิงลึก และมีความรู้ด้านโปรแกรมต่างๆ ที่ใช้วิจัยด้านประชากรและสังคมศาสตร์ และจะสามารถนำไปปรับใช้ในการทำงานจริงได้

หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

ความร่วมมือกับภาครัฐและภาคเอกชน

หลักสูตรฯ มีความร่วมมือกับหน่วยงานภาครัฐและภาคเอกชนต่าง ๆ เช่น ภาครัฐ เรามีความร่วมมือกับกระทรวงมหาดไทย สำนักงานสถิติแห่งชาติ โดยนักศึกษาที่สถาบันได้มีโอกาสไปเรียนรู้จริง กับหน่วยงานที่มีความเกี่ยวข้องด้านสถิติและประชากร ได้พบและได้รับการถ่ายทอดประสบการณ์จริงจากผู้เชี่ยวชาญ อาทิเช่น ศึกษาดูงานที่สำนักงานสถิติแห่งชาติ จึงทำให้ได้รับความรู้ทางสถิติ ขั้นตอนการทำงาน การวิเคราะห์ข้อมูล และนำความรู้ไปปฏิบัติจริง ตรงนี้ ยังถือเป็นการสร้างเครือข่ายกับองค์กร ทั้งตัวนักศึกษาเองและสถาบัน



รูปแบบการเรียนการสอน

อย่างที่กล่าวข้างต้นแล้วว่า นอกจากการ ศึกษาในห้องเรียนแล้ว นักศึกษาได้มีโอกาสเรียนรู้กับนักวิชาการ มีการเชิญอาจารย์พิเศษที่มีความเชี่ยวชาญในด้านนั้นๆ มาร่วมสอน มีการศึกษาดูงานสถานที่จริงที่เกี่ยวกับการเรียน และจะได้ร่วมกิจกรรมดีๆ ที่สถาบันเราได้จัดขึ้น นอกจากจะเรียนในหลักสูตรแล้ว ยังได้เรียนร่วมกับนักศึกษาหลักสูตรอื่น ซึ่งจะช่วยให้นักศึกษาได้มีปฏิสัมพันธ์ แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันและกันและได้รู้จักเพื่อนใหม่

งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับหลักสูตร

งานวิจัยหลักๆ ก็จะเกี่ยวข้องกับด้านสถิติ ตัวเลข การเกิด การตาย การย้ายถิ่น รวมถึงแรงงานข้ามชาติ หรือตัวเลขต่างๆที่เกี่ยวข้องกับประชากร ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของเศรฐกิจและสังคม และงานวิจัยในเรื่องนั้น และที่สำคัญ นักศึกษาจะได้ร่วมทำงานวิจัยกับอาจารย์ผู้มีประสบการณ์


สิ่งที่นักศึกษาจะได้รับ และอาชีพที่จะประกอบหลังจากจบการศึกษา

สิ่งที่ได้รับคือ ประสบการณ์ในการทำวิจัย มั่นใจได้ว่า นักศึกษาเราจะทำวิจัยเป็นและสามารถทำงานวิจัยที่มีคุณภาพ จบไปแล้วสามารถเป็นนักวิจัยที่ดีมีคุณภาพได้แน่นอน นักศึกษาที่จบไปสามารถที่จะไปทำงาน ทั้งในภาครัฐและเอกชนที่มีงานวิจัยอยู่ อาทิ เป็นนักวิจัย นักปกครอง ผู้บริหาร นักสถิติสังคม นักวิเคราะห์ ในหน่วยงานภาครัฐระดับประเทศ เช่น กระทรวงสาธารณสุข สำนักงานสถิติแห่งชาติ สำนักงาน ป.ป.ส. กระทรวงยุติธรรม กระทรวง มหาดไทย หรือเป็นอาจารย์ในสถาบันการศึกษาต่างๆ เป็นนักวิจัย ผู้บริหาร ผู้เชี่ยวชาญในองค์กรระหว่างประเทศ



คุณสมบัติผู้ที่จะเข้ามาศึกษา

เราเปิดกว้างทุกสาขาวิชา คือ ผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี หรือหลักสูตรเทียบเท่าปริญญาตรีทุกสาขา หรือกำลังศึกษาอยู่ในภาคเรียนสุดท้ายของระดับปริญญาตรี



หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต  สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม

ความภาคภูมิใจ ศิษย์เก่า หรืองานวิจัยที่โดดเด่น

ศิษย์เก่าของหลักสูตรที่จบไป มีตำแหน่งหน้าที่การงานที่น่าภูมิใจ เช่น คุณสนอง บุญมี เป็นศิษย์เก่ารุ่นที่ ๑๐ ของสถาบันวิจัยประชากรและสังคม อดีตเป็นผู้ว่าราชการจังหวัดอำนาจเจริญ และเป็นอดีตรองผู้อำนวยการ ของมหาวิทยาลัยมหิดลในโครงการจัดตั้งวิทยาเขตอำนาจเจริญ อีกท่านคุณประเสริฐ ศรีพนารัตนกูล เป็นศิษย์เก่ารุ่นที่ ๙ ซึ่งปัจจุบันดำรงตำแหน่ง ผู้อำนวยการศูนย์สารสนเทศเพื่อพัฒนาคลอง ของกระทรวงมหาดไทย และอีกหลายท่านที่โดดเด่นอยู่ในหน่วยงานทั้งภาครัฐและเอกชน

ทุนการศึกษาและสวัสดิการ

ที่สถาบัน มีทุนสนับสนุน และสวัสดิการ ที่เอื้ออำนวยให้นักศึกษา เช่น ๑. ทุนสนับสนุนการศึกษาสำหรับผู้ที่สอบเข้าด้วยคะแนนสูงสุด โดยสถาบันจะสนับสนุนค่าเทอมตลอดการศึกษา ๒. ทุนเรียนดี คือหากนักศึกษาเข้าศึกษาผ่านไป ๑ เทอมแล้วมีผลการเรียนดีหลักสูตรจะมีทุนสนับสนุนให้ ๓. ทุนสนับสนุนวิทยานิพนธ์ เมื่อถึงช่วงที่ต้องทำวิทยานิพนธ์ ๔. ทุนกิจกรรมแลกเปลี่ยนในประเทศหรือต่างประเทศ และทุนไปเสนอผลงานวิจัย ทั้งในระดับประเทศและต่าง ประเทศ สำหรับสวัสดิการนักศึกษา จะมีเครื่องมืออุปกรณ์อำนวยความสะดวกด้านการเรียน นอกจากนั้น ยังมีสาธารณูปโภคต่างๆ ห้องครัว และฟิตเนส

ขอเชิญชวนนักศึกษาที่จบใหม่และผู้ที่ทำงานแล้ว ที่มีความสนใจเกี่ยวกับงานด้านสถิติ การวิเคราะห์ ด้านประชากรศาสตร์ อีกทั้งผู้ที่ต้องการยกระดับคุณภาพชีวิตของประชากรในสังคม ทั้งระดับประเทศและนานาชาติ ศึกษาดูรายละเอียด หลักสูตรศิลปศาสตร มหาบัณฑิต สาขาวิชาวิจัยประชากรและสังคม ได้ที่ Websit ของสถาบันวิจัยประชากรและสังคม ม.มหิดล www.ipsr.mahidol.ac.th หรือ Website บัณฑิตวิทยาลัย ม.มหิดล www.grad.mahidol.ac.th

ผู้สนใจเข้าศึกษา สามารถดูรายละเอียดหลักสูตรได้ที่

www.grad.mahidol.ac.th/th/prospective-students/view.php?id=2901M01G

ช่วงเวลาเปิดรับสมัคร : ตุลาคม – กุมภาพันธ์ ของทุกปี สอบถามรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่
งานวิเทศสัมพันธ์และสื่อสารองค์การ , งานรับนักศึกษา บัณฑิตวิทยาลัย มหาวิทยาลัยมหิดล โทร. 0 2441 4125 ต่อ 130 - 135, 110-115